publicaties


De ontwikkeling van bodemsaneringstechnieken

Over de regels van het spel en het benutten van speelruimte

Hans Vermaak – Wetenschap & Samenleving, 1984

In de jaren ’80 is milieu een issue dat tot heftige confrontaties leidde tussen milieubeweging, industrie en overheid. Het is ook de periode dat uit de druk vroege milieu=innovaties ontstonden, zij het vaak om milieuschade te reduceren die eenmaal ontstaan was. Het artikel gaat in op zo’n vroege milieu-innovatie rond bodemsanering en de wijze waarop de partijen dat spel met elkaar spelen.

De zaak ‘Lekkerkerk’ is wellicht hét vraagstuk in de jaren ’80 dat bodemvervuiling het meest op de kaart zet; de kranten staan er lange tijd van vol. In de erop volgende vier jaar later groeit de consensus dat bodemsaneringstechnieken broodnodig zijn. In die jaren hebben verschillende groeperingen invloed op de besluitvorming rond – en de ontwikkeling van – die technieken: bedrijfsleven, overheid, milieubeweging, onderzoeksinstituten etcetera. Ik heb van drie groeperingen de meest voor de hand liggende of invloedrijke representant gekozen en beschrijf hier hun achtergrond en de manier waarop zij de ontwikkelingen beïnvloeden. Het zijn Ecotechniek (een samenwerkingsverband uit het bedrijfsleven), Nederland Gifvrij als representant van de milieubeweging en de projectgroep die zich binnen het RIVM (Rijksinstituut voor de Volksgezondheid en Milieuhygiëne) bezig houdt met bodemsaneringstechnieken. De drie groepen blijken bodemsanering vanuit hun achtergrond heel verschillend te bekijken en ook een heel verschillende rol te hebben. Terwijl overheid en bedrijfsleven zich vooral op elkaar oriënteren, heeft de milieubeweging vooral een indirecte invloed. Hun beweegredenen en interacties worden hier getypeerd. Het artikel sluit met een beschouwing over de verborgen regels van het spel en de noodzaak daarin eigen speelruimte te claimen.