Professionalisme zit in de lift.  De werkwijzen van managers en professionals ontwikkelen zich niet in hetzelfde tempo. Professionals zoeken vaak hun werkplek binnen organisaties, maar gedragen zich vervolgens als eenlingen waardoor versnippering, middelmatigheid en vrijblijvendheid eerder regel dan uitzondering zijn. De reflex van managers is om de problemen te lijf te gaan met controle en beheersing, wat allerlei conflicten teweegbrengt.

Deze misstap is gelukkig te herstellen door een heldere rolscheiding: professionals bestieren het primaire proces, de manager het secundaire proces. Waarmee de rust wederkeert, maar versnippering, middelmatigheid en vrijblijvendheid nog onverkort aanwezig zijn. Deze kernproblemen kunnen alléén verminderen wanneer de professionals samenzweren: met elkaar iets ambiëren, met elkaar leren en met elkaar resultaten afspreken. Dat willen ze ook wel, alleen hun onafhankelijkheidsgenen werken tegen. Hier ligt een fraaie taak voor de manager: het regisseren van gemeenschappelijkheid. Een drietal methoden kunnen hem hierbij van dienst zijn, elk gericht op één van de kernproblemen. Succes is niet verzekerd: dit soort organisaties laat zich niet beheersen. Maar ervaring leert dat de kans aanzienlijk is dat een productieve samenzwering ontstaat. En dat is o zo inspirerend.

Dit artikel was genomineerd voor de Professionele Publicatie Prijs 1998 van de Raad van Organisatie Adviesbureaus (ROA).