Edgar Schein gaf een provocerend interview ‘De angst om te leren’. Ik kreeg het verzoek er kritisch op te reflecteren. Die handschoen nam ik aan. Het interview stond oorspronkelijk in Harvard Business Review en in Nederland ook in het blad Opleiding & Ontwikkeling. De tekst is veelgelezen en zet je aan het denken. Nu – tien jaar later – publiceert O&O het nogmaals met enkele reflecties erbij. We hebben veel aan Edgar Schein te danken: hij is een van de grote peetvaders van ons vak. Ongeacht of het nou over adviseren, leren, organiastieontwikkeling of cultuur gaat. Zijn startpunt is daarin altijd de psychologie en hij neemt geen blad voor zijn mond. Dat maakt het interview een genot om te lezen ook al zegt hij van alles waar je niet meteen zomaar ja op zegt. Hij spreekt over de lastigheid van echte transformaties,  de waarde van hersenspoeling,  de schaamte van IBM over haar bedrijfs-liedboek, de overeenkomsten tussen activisten en collaborateurs en de zelfcensuur in leerprocessen. Maar vooral spreekt hij over angst en hoe dat helpt en remt bij leren.

Het interview zegt dingen waar ik me erg in kan vinden. Maar er zijn ook conclusies waarover ik wat noten te kraken heb. Dat doe ik dan ook nu ruim tien jaar later wanneer het artikel opnieuw gepubliceerd werd. Ben je daar nieuwsgierig naar en wil je meer stof tot nadenken, dan kan je hier een drieluik downloaden: een pagina introductie van de redactie van O&O, 6 pagina’s interview met Schein en 2 pagina’s reflectie van mij erachter aan.