Als de organisatie verandermoe is en een verandering weerbarstig blijkt, past ‘meer van hetzelfde’ niet meer. Tegen alle reflexen in kun je dan beter pas op de plaats maken en met alle betrokkenen nagaan hoe eenieder de problemen in stand helpt te houden. Pas daarna kan iedereen verantwoordelijkheid leren nemen het anders te doen. Dat geldt niet alleen in organisaties waar men niet tot innovatie komt, maar ook waar de basis niet op orde is. 

Deze stellige boodschap vraagt om tekst en uitleg. Die staat kort en bondig verwoord in het artikel in Holland Management Review. Aan bod komt hoe je ziet dat er van weerbarstigheid sprake is, waarom klassieke aanpakken tekort schieten en wat de kenmerken zijn van aanpakken die wel effectief zijn. Het is daarmee een korte samenvatting van de wijze waarop je bij lastige veranderopgaven moet afwijken van dominant gedragrepertoire. 

De bevindingen borduren door op onderzoek van mijzelf naar ‘taaie vraagstukken’ en van Joost Kampen naar ‘verwaarloosde organisaties’. Beiden publiceerden we eerder ons promotie-onderzoek als publieksboek en deze werden ook beiden (met 2 jaar tussenpauze) bekroond als managementboek van het jaar door de OOA. Wij werkten bovendien een jaar lang samen in een lastige veranderopgaaf bij een middelgrote gemeente. Daar vergeleken we onze aanpakken. En daaruit bleek dat er niet alleen van overeenstemming sprake is omdat we beiden nogal afwijken van het klassieke repertoire. Er waren ook verschillen omdat de aard van de weerbarstigheid kan verschillen en daarmee ook de aanpak die er het best op aansluit. Wij werken in het artikel daarom uit hoe het ambitieniveau van een lastige veranderopgave uiteen kan lopen, hoe je dat ziet in de diagnose en hoe de uitwerking van de aanpak dan moet verschillen. 

Het artikel is geschreven voor een wat groter publiek: er staat minder jargon in, het is leesbaar zonder al te veel voorkennis. Het is daarmee hopelijk zowel een goede richtingaanwijzer voor elke gevorderde veranderaar/leider die met weerbarstigheid worstelt als een smaakmaker voor anderen om verder te lezen en te leren.