Terug- en vooruitblik zomer ’16

Het afgelopen jaar was best een productief schrijfjaar. De zomerperiode is zo’n moment om daar bij stil te staan. Ik heb de publicaties op een rijtje gezet.  Je hebt daarmee meteen een overzicht van wat er nieuw is en doorklikken naar wat je zou willen lezen. Ik kijk ook vooruit naar wat in de pen zit voor komend jaar. 

Terugblikkend:

• ACTIEONDERZOEK. Veel van mijn werk is actieonderzoek. Afgelopen jaar stonden een aantal publicaties in dat teken. Ten eerste de oogst van een actieonderzoek in de jeugdzorg plus reflectie. De definitieve publicatie was dit voorjaar in het Tijdschrift voor Begeleidingskunde. Ik schreef het samen met Nicolette Engbers. Daarnaast schreven Gertjan Schuiling en ik een artikel over de methodologie van actieonderzoek. Dat is bekroon als paper op de Academy of Management deze zomer en komt naar verwachting komende winter uit in het blad ‘Action Research’. Ik schreef over dit laatste ook een toegankelijker blog tekst als lid van de wetenschappelijke raad van de OOA.

• KLEURENDENKEN. Veel schrijfwerk stond in het teken van de oogst vastleggen van twintig jaar kleurendenken, mede ingegeven door de pensionering van Leon de Caluwe als co-auteur. Dat begon een jaar terug met zijn afscheidsrede ‘spannend veranderen’ waarin 20 vakgenoten ook hun reflecties gaven. Inclusief ikzelf. Vervolgens was er een artikel waarin ik met Leon stil stond bij het proces van theorieontwikkeling gedurende die lange periode. Dat kwam in de winter uit in M&O in Nederland, en werd daarvoor al bekroond als paper op de Academy of Management en zal komend jaar uitkomen in het Journal of Management Inquiry. Daarnaast publiceerden we dit voorjaar een artikel dat inging op reflectie als veranderaar met de hulp van het kleurendenken en kleurentest: dat kwam uit het boek ‘Consultation for organizational change revisited’. Ook kwam net voor zomer een kleurenapp uit waardoor het een stuk makkelijker wordt om de kleurentest te doen. Kortom: een piekperiode rond het kleurendenken.

• SYSTEEMDENKEN. Ik werk al vele jaren met causale diagrammen: een goed instrument om samen met anderen complexiteit in kaart te brengen en te hanteren. Die ervaring staat in verschillende Nederlandse artikelen op papier: zowel met betrekking tot de techniek als het proces. Maar het was hoog tijd dat eens korter en bondiger samen te vatten voor een breder buitenlands publiek. Die tekst kwam dit voorjaar eindelijk uit in het boek ‘Consultation for organizational change revisited’.

• WERKBOEK LEREN VERANDEREN. Het handboek Leren Veranderen veroudert niet zo. Al denken we er soms best over dat een keer te updaten met videomateriaal en dergelijke. Er was echter al tijden een nadrukkelijker verzoek: namelijk om te komen met een werkboek dat bij het handboek aansluit. Waarin cases, voorbeelden, tips en trucs staan. Van vakgenoten die er mee werken en voor veranderaars in opleiding of praktijk. Het boek stond onder regie van Gertjan de Groot en Hanna Boersema-Vermeer. Leon en ik werkten er in op de achtergrond aan mee en schreven ook eigen bijdragen. Het boek kwam net voor de zomer uit.

• TAAIE VRAAGSTUKKEN. Er kwam een herziene tweede editie van het boek uit. En op verzoek is er sinds kort ook een ebook versie van het boek.

• VIDEOMATERIAAL. In datzelfde teken van toegankelijkheid voor breder publiek stonden nieuwe video’s. Afgelopen jaar betrof dat videolezingen over actieonderzoek, waardenvolle professionaliteit, veranderdenken en gidsend adviseren.

Vooruitblikkend: 

Naast wat in de pijplijn al zit (zie boven) gaat het om de volgende publicaties:

• ACTIEONDERZOEK. Er loopt een nieuw actieonderzoek binnen de jeugdzorg, dit keer rond het omgaan met jongeren met een verstandelijke beperking. Ook dit keer samen met co-onderzoekers uit de sector. Ik verwacht dat de bevindingen deze winter publiek gemaakt kunnen worden.

• “BRUNA” BOEK VOOR VERNIEUWERS. Dit wordt voor het eerst in jaren weer een boek van alleen mijzelf. Het wordt een toegankelijk boek voor de verandering. Ik maak veel van de inzichten uit de dikke boeken en wetenschappelijke literatuur toegankelijk. Het wordt daardoor meer een boek voor op het nachtkastje en bij de koffiemachine. Zo’n boekje dat je bij de Bruna kan vinden. Denk aan zo’n honderd pagina’s. Ik zit het nu te schrijven. Ik hoop dat het volgende zomer in de winkel ligt.

• BIJDRAGEN AAN BOEKEN OVER VERNIEUWING. Ik schrijf twee hoofdstukken samen met Jaap Boonstra in zijn boek over het veranderen van maatschappelijke organisaties. Dat boek zal in de voorjaar in de winkel liggen. Daarnaast schreef ik een beschouwing over hoe cultuurverandering nou wel en juist niet moet: die komt in het boek ‘Move before you are ready’ van Simon van de Veer en Linde Peters. Dat boek zal ook komende winter beschikbaar zijn.

• KLEURENDENKEN. Er komt nog een laatste engelstalige tekst over de belangrijkste toepassingen van het kleurendenken. Dat kunnen we na twintig jaar eindelijk eens goed voor buitenlands publiek samenvatten. Het komt dan – als alles goed gaat – in de boekenserie “Research in Organizational Change and Development”. Die zou in de zomer van 2017 (of 2018) uit moeten komen.

• EN VERDER … zal ik op schrijven dan de rem moeten zetten. Anders kom ik niet meer aan advieswerk toe. Al hangen er nog wel dingen in de lucht, zoals een paper over het omgaan met institutionele complexiteit samen met Danielle Zandee. En een videolezing over de HR professional als veranderaar. En wat nog onverwacht ontstaat…