Routines in organisaties
Hans Vermaak & Leike van Oss - TvOO, 2024
We ervaren ze als robuust en stevig. Het tijdschrift voor ontwikkeling in organisaties bracht een themanummer uit over het thema ‘routines‘. Het was voor ons aanleiding om daar een blik op te werken vanuit de bril van ‘procesfilosofen’: een honderdjarige traditie waar we nog veel van kunnen opsteken
Lees meer…
Een gids voor veranderaars, werkers, leiders, activisten, adviseurs, begeleiders, docenten, onderzoekers, studenten, innovators.
Hans Vermaak - Vakmedianet, 2017
We veroorzaken dagelijks verandering. En we ondergaan het ook dagelijks. Iedereen verandert dus –
zij het niet altijd succesvol. Dit boek laat zien hoe je in je directe omgeving het verschil maakt, hoe je de rest van de organisatie in een verandering meeneemt en hoe je zelf stevig genoeg in je schoenen staat om beide met succes te doen.
Het maakt daarbij niet uit of je werkt in zorg of dienstverlening, op werkvloer of in bestuurskamers. Het is voor iedereen die verandering vrijwillig oppakt, voor wie het op haar bord heeft gekregen of voor wie het als zijn vak ziet. Het is dus voor een breed publiek. Lees meer…
In: M. de Man & J. Segers (red) Tijdmeesterschap. Mediawerf, 2024
Leike van Oss & Hans Vermaak, 2024
‘What is the wind other than blowing’: dat is de openingsvraag die Martha Feldman op het jaarlijkse congres van procesfilosofen in 2014 stelde om de deelnemers meteen een glimp te gunnen van procesdenken. Haar oogmerk was dat je ineens beseft dat we vaak spreken over wind of storm als een ‘ding’, maar dat de essentie ervan meer schuilgaat in de turbulentie van waaien als ‘proces’ Lees meer…
Werkingsmechanismen van vernieuwing en weerbarstigheid
Hans Vermaak - Vakmedianet, 2015
Veranderkunde voor gevorderden: hoe je mooie dingen voor elkaar kan krijgen rond complexe vraagstukken
Dit boek is voor veranderaars die complexiteit niet schuwen. Het is een tweede herziene editie van het in 2009 gepubliceerde handboek. Het gaat in op taaie vraagstukken die je in overvloed in elke organisaties vindt en die van waarde zijn: denk aan samenwerking tussen professionals, ondernemende bureaucratieën, verandering van organisatiecultuur, duurzaam ondernemerschap of multiculturele samenwerking. Zulke vraagstukken kenmerken zich door complexiteit: veel factoren en veel actoren hebben er mee te maken. Ze zijn niemand en van iedereen tegelijk. Het maakt ze zowel lastig kenbaar als moeilijk maakbaar.
Lees meer…
Kennis voor veranderaars in opleiding en praktijk
Hans Vermaak, Léon de Caluwé - Vakmedianet, 2019
Leren veranderen is al twintig jaar een veelgebruikt handboek voor de veranderkundige. Deze derde geheel herziene editie bestaat voor het eerst uit zowel het fysieke handboek, de kennissite www.lerenveranderen.nl en de kleurenapp.
Lees meer…
Verandermaten podcast - Anne Nienhuis en Sander Toby, 2024
Het ‘teaching & learning network’ van de Hogeschool Utrecht heeft sinds een paar jaar een podcastserie over onderwijsinnovatie. In hun eigen woorden: ze onderzoeken daar in gesprekken met elkaar en aanschuivende gasten waar je tegenaan loopt bij grote en kleine innovatietrajecten Lees meer…
Mark van Twist en Hans Vermaak, M&O 2022
We schreven een artikel over hoe je ambachtelijk kan omgaan met paradoxen in het kader van het jubileumnummer (75 jaar!) van het blad Management & Organisatie. Wij staan daarbij stil hoe er kansen en mogelijkheden ontstaan door werk te maken van het ongemak dat onlosmakelijk bij paradoxen hoort Lees meer…
Hans Vermaak en Mark van Twist met Jorren Scherpenisse, 2022
De Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB) heeft sinds de zomer een podcast serie ‘Uit de School’ waarin ze maatschappelijke uitdagingen, vragen en vernieuwingen bespreken, in het bijzonder in de wereld van openbaar bestuur.
In de 5e editie daarvan komen Mark van Twist en ik in gesprek onder leiding van Jorren Scherpenisse over ‘Schaal maken’. Een beetje cryptische titel, maar denk enerzijds aan het verlangen van mensen die met in pilots of niches iets vernieuwends doen dat dat zich spreidt, wat in de wandelgang dan ‘opschalen’ heet Lees meer…
Hoe de gemeente Rotterdam leert van raadsenquêtes en rekenkamerrapporten
Mark van Twist, Hans Vermaak, Nancy Chin-A-Fat, Marije Huiting - NSOB 2021
Herkent u dat? Er verschijnt over uw organisatie een rapport met aanbevelingen hoe van alles beter moet. De bedoeling is dat dat doorwerkt en effect sorteert. Maar toch werkt dat niet altijd zo uit… Lees meer…
Interview door Walter van de Calseyde - TIB, 2022
Het onderwijsblad ‘Tijdschrift voor Intern Begeleiders’ kwam mij bevragen over hoe je wel of juist niet veranderingen kan helpen realiseren binnen scholen. Lees meer…
Hans Vermaak bij SBO, 2020
Dit is een lezing van een dik half uur over patroonherkenning. Dat is wat mij betreft een veranderkundig kernthema als het gaat over aanpakken van vraagstukken die weerbarstig zijn – die niet vanzelf gaan. Daar moet je namelijk scherp krijgen welke dynamiek achter die weerbarstigheid schuil gaat, zodat je kan ophouden die zelf mee in stand te houden. En zodat je ook weet wat je er voor in de plaats kan doen. Lees meer…
Hoe ministeries zoeken naar oplossingen voor maatschappelijke opgaven
Martin Schulz, Petra Ophoff, Marije Huiting, Hans Vermaak, Jorren Scherpenisse, Martijn van der Steen, Mark van Twist - NSOB 2020
In dit deze publicatie gaat een team van onderzoekers van Nsob in op de dynamiek van experimenteren en opschalen in de context van maatschappelijke vraagstukken. Als je het leest krijg je een beeld van de verschillende manieren waarop je met experimenteren kan omgaan, hoe je opschalen kan organiseren en hoe je die twee processen met elkaar verbindt. Lees meer…
Podcast door Ruben van Wendel de Joode en Freek van Berkel, 2021
Common Eye maakte een drieluik-podcast voor de VO raad rond de uitdagingen van regionaal samenwerken. Steeds met een bestuurder van de sector en een ‘expert’ erbij. Ik was de hekkesluiter van het drieluik samen met Hans Elbers als bestuurder over ‘samenwerken is ook veranderen’ Lees meer…
Hans Vermaak - Crowdale 2014
Een online college waarin wordt besproken hoe je de belangrijkste ontwerpfouten in veranderplannen kan vermijden.
Dat verandertrajecten niet eenvoudig zijn, kan iedereen die er mee te maken heeft gehad beamen. Ik bespreek in deze online collegereeks hoe je de kans op een succesvol verandertraject aanzienlijk vergroot. In veel veranderplannen worden gelijksoortige ‘weeffouten’ gemaakt. Met alle energie die naar het rechtzetten van deze fouten gaat, kunnen de veranderopgaven zelf in het geding komen. Met stagnatie als gevolg. Lees meer…
Hans Vermaak - Plan C, Brussel 2012
Een uurtje luisteren als flitsintroductie in het hanteren van complexe vraagstukken
Op 29 november 2012 was ik uitgenodigd een keynote te verzorgen over het omgaan met taaie vraagstukken in Brussel. Er was een bijeenkomst belegd voor de ‘community’ rond Plan C – een Vlaams informeel transitienetwerk rond duurzaam materialenbeheer. Ik maakte een selectie uit het gedachtengoed van vernieuwingsmechanismen rond taaie vraagstukken Lees meer…
Hans Vermaak - A&O/Public Cinema, 2016
Wat maakt je je als HR professional krachtig? Wat kan je afkijken van de veranderkunde daarin? Wat zijn de zes grootste uitdagingen? En hoe pak je die het best op? Lees meer…
Podcast door Maarten Ploeg en Pim Ketelaar - VitaValley, 2021
De podcastserie van Vitavalley ‘Beware of the next step’ is van start gegaan. Ik vond het fijn dat ze dat met mij wilden aftrappen. Waarin we tegelijk nog samen aan het uitzoeken zijn hoe je zo’n eerste podcast dan samen doet. Over innovatie, netwerkorganisaties, covid, dominante contexten en de zoektocht naar genoeg impact… Lees meer…
Doormodderen en aanpakken
Margreeth Hidding, Dennis Christmas, Jan-Luuk Hoff, Hans Westerveld- Twynstra Gudde, 2021
Een herziening van het twintig (!) jaar oude boekje dat Hans Westerveld en ik samen schreven
In de reeks 'Leiderschapspraktijken in tijden van Corona'
Interview door Bart Schipmölder en Arjan Jonker - NCO-CNA, 2021
In een reeks van de NSO-CNA academie werd ik bevraagd hoe leiderschap kan omgaan met Covid, ten tijde van het interview dik in de tweede golf. Zij richten zich daarbij vooral op de onderwijswereld, die daar erg door geraakt is. Maar het besprokene is vast ook wel breder van toepassing. Lees meer…
Management & Organisatie, 2019
Hans Vermaak, Léon de Caluwé
Situering en beschrijving van de theorie en haar toepassingen
Het grootste, recentste en degelijkste overzichtsartikel over het kleurendenken is gepubliceerd.
Lees meer…
Hans Vermaak bij MI Academy, 2020
Een lezing van zo’n tachtig minuten rond het boek ‘Iedereen verandert – Nu wij nog’. Ik schets de belangrijkste thema’s van het boek – dat het dunste en breedste boek is dat ik ooit over veranderen schreef. Lees meer…
Hans Vermaak - Sioo, 2019
In een lezing van 2 maal een uur stond ik in het lanceringsjaar van de 3e editie van ‘Leren Veranderen’ stil bij de belangrijkste ideeën, latere ontwikkelingen en terugkerende misverstanden. Zowel het kleurendenken als de manieren waarop ermee gewerkt wordt zijn nogal geëvolueerd in 20 jaar. Tijd dus om dat maar eens in een ochtend uit de doeken te doen. Lees meer…
Schultz, Ophoff, Huiting, Vermaak, Scherpenisse en van der Steen, NSOB 2021
Een jaar lang onderzoek naar de dynamiek van experimenteren en opschalen rond maatschappelijke vraagstukken door Nsob: daar gaan deze kennisclips over. Lees meer…
Hans Vermaak met Machiel Willemsen, 2020
Bij vernieuwing lijkt het zo dat het nodig om zowel ingebakken patronen met elkaar af te leren als onbekend en onbemind nieuw repertoire aan te leren. Enerzijds defixeren, anderzijds vernieuwen. Dat werken op twee fronten – afleren en aanleren – is niet vanzelfsprekend Lees meer…
The art of making international trade more sustainable
Joost Oorthuizen, Hans Vermaak, Carla Romeu Dalmau & Elea Papemmanuel - Wageningen Academic Publishers, 2018
International trade can make a huge difference towards sustainability, as over half of what is produced globally crosses national borders. Several of the United Nations 2030 Sustainable Development Goals – such as realizing ‘zero hunger’ and ‘no poverty’, ensuring all have ‘decent work’, and taking ‘climate action’ – crucially depend on transforming the way international trade is organized. But international value chains are complicated, involving many different people working in diverse contexts that change over time. Therefore Lees meer…
Opnameserie met Ton ten Broeke, Marcel Kuhlmann en Derk van der Pol, 2020
Start bij de geleefde werkelijkheid, niet bij de papieren wenselijkheid
Hans Vermaak, Joost Kampen - Holland Management Review, 2014
Wat hebben 'verwaarloosde organisaties' en 'taaie vraagstukken' met elkaar te maken?
Als de organisatie verandermoe is en een verandering weerbarstig blijkt, past ‘meer van hetzelfde’ niet meer. Tegen alle reflexen in kun je dan beter pas op de plaats maken en met alle betrokkenen nagaan hoe eenieder de problemen in stand helpt te houden. Pas daarna kan iedereen verantwoordelijkheid leren nemen het anders te doen. Dat geldt niet alleen in organisaties waar men niet tot innovatie komt, maar ook waar de basis niet op orde is. Lees meer…
Het einde van de man met het plan?
Een praatplaat voor degelijk spel!
Hans Vermaak - Management Executive, 2017
De taal die we gebruiken bij organiseren en veranderen heeft een hardnekkige ingenieursklank die wijst op een achterliggende machinemetafoor. Dat past steeds minder bij de uitdagingen waar organisaties voor staan. Kan je vanuit een andere metafoor naar veranderen kijken? Lees meer…
Hans Vermaak met Tjip de Jong, 2019
Tjip de Jong maakte een pod/videocast met mij. Over dat bij verandering kleinschaligheid goed uit kan pakken, waarom dat zo is en welke dilemma’s dat dan weer oproept. Lees meer…
Management & Organisatie, 2019
Gertjan de Groot, Paul Breman, Marjo Dubbeldam, Hans Vermaak
Twintig jaar ‘leren veranderen’: tijd om te reflecteren op het werken met dat handboek vanuit drie arena’s die zich elk anders tot het gedachtegoed verhouden. Lees meer…
Podcast door Kim Spinder - Innovatiewasstraat BNR, 2017
Kim Spinder, zelf een adviseur en spreker over innovatie, maakt lange podcasts onder de titel ‘De innovatie-wasstraat’. Daarin bevraagt ze vernieuwers een uur lang. Delen ervan komen vervolgens weer langs op de radio bij BNR. Dit keer was ik aan de beurt. Lees meer…
Hans Vermaak - Stadsregio Amsterdam 2012
Niet één grote verandering,
maar meerdere soorten verandering naast elkaar
Op 21 juni en later nog eens op 1 oktober 2012 mocht ik een verhaal vertellen over grootschalige transitieprocessen. In dit geval ging het over de decentralisatie van de jeugdzorg in de Regio Amsterdam. Een lastig proces. Dat verhaal is echter aardig generiek. En dus ook wel handig bij andere grote transities. Lees meer…
Maartje de Vries, Hans Vermaak, Michiel de Ronde - Tijdschrift voor Begeleidingskunde 2017
Wat maakt en breekt zelfsturing in organisaties?
Met de sterk toegenomen invloed van regel- en controlesystemen in organisaties is ook de roep om zelfsturing krachtiger geworden. In dit artikel wordt de verschuivende verhouding tussen professionele zelfsturing en hiërarchische controle verkend Lees meer…
Hans Vermaak - Vakmedianet, 2019
In een lezing van ruim anderhalf uur ga ik in op twee essenties van het boek: meervoudig organiseren en ambachtelijk veranderen. Ik ga in op de hoofdlijnen van het kleurendenken en de wijze waarop je het toepast – terugblikkend op twintig jaar ontwikkeling van het gedachtengoed. Daarin wordt meteen duidelijk dat je zowel het kleurendenken als de toepassingen eenvoudig kan oppakken, maar er ook heel complex mee kan werken. Lees meer…
In: J. Boonstra. Perspectieven op veranderen. Vakmedianet, 2018
Hans Vermaak
Vuistregels en valkuilen bij het situationeel kiezen van een aanpak.
Kiezen voor de juiste veranderstrategie vraagt nogal wat. Daarbij gaat het niet zozeer om allerlei kenmerken van de diverse strategieën, maar met name om de (werkings)principes die aan de verschillende strategieën ten grondslag liggen en om wat er nodig is om die principes in een organisatie werkbaar te maken. In dit hoofdstuk geef ik eerst een overzicht van de veranderstrategieën die beschikbaar zijn en ga ik vervolgens in op hoe daaruit een keuze is te maken. Lees meer…
In: G. Smid, E. Rouwette. Onderzoekende professionaliteit - Van Gorcum, 2009
Hans Vermaak
Onderzoeken integreren als deel van ons vak als veranderaars en opleiders
Je kunt meer halen uit veranderen, professionaliseren en onderzoeken door ze niet als gescheiden werelden te zien, maar als praktijken en gemeenschappen die elkaar kunnen versterken. Lees meer…
In: R. Shani & D. Noumair. Research in Organizational Change and Development (vol. 26) - Emerald, 2018
Hans Vermaak, Léon de Caluwé
Situating and describing the theory and its practical applications
This is the most up to date, complete and concise publication on the colors of change. It is written for both practitioners and academics that want to go beyond the basics. Those who already know about this change theory are likely to be surprised to find there is more to both the model and its applications Lees meer…
Hans Vermaak – Journal of Applied Behavioral Science, 2012
Why do facilitators fail when they try too hard to help people?
The complexity of tough issues can only be handled effectively with intensive local participation. Such participation is not straightforward as people may shy away from the unfamiliar repertoires, unpredictable processes and inevitable opposition that come with the territory. This article focuses on how to facilitate local ownership in a series of paradoxical interventions with sufficient depth and credibility. Lees meer…
Interview door Pierre Spanninks - Managementboek magazine, 2018
Pierre Spaninks begon in 2009 met de reeks ‘de Galerij der Groten’ waarin hij managementdenkers interviewt die het in de Nederlandse polders goed doen. Recentelijk is hij de lijst aan het updaten en opfrissen en vond hij dat ik in de reeks moest komen. Lees meer…
Interview door Theo Hermsen, Leonard Millenaar, Simon van der Veer en Jostein van Vliet
Ik werd onlangs “geïnterviewd” door vier stevige dertigers in het advies/verandervak. Die zochten een goed gesprek over het vak veranderkunde, de democratisering ervan, de professionele standaarden en hoe je jezelf de maat neemt. Lees meer…
Interview door Arjen Boukema - Communicatievakblad C, 2018
Het is geen geheim dat verandermanagers de samenwerking met communicatieteams op z’n best als ‘matig’ classificeren. Vermaak denkt te weten waar dat vandaan komt en noemt drie doodzonden van communicatie: opleuken, mensen meekrijgen en versimpelen. Lees meer…
Interview door Judith Droste - TvOO, 2018
Mark van Twist en ikzelf werden geïnterviewd over wat stilte nou eigenlijk betekent als het gaat over organisatieverandering. Moet je het opzoeken om vernieuwing mogelijk te maken? Wat zijn de effecten er dan van? Hoe werk je er dan mee? Lees meer…
Interview door Pierre Spanninks - Managementboek magazine, 2017
“Veranderaars zijn verspreid door alle lagen van de organisatie te vinden. Juist ook op de werkvloer. Daarom wilde veranderkundige Hans Vermaak na twee dikke pillen ook graag eens een toegankelijker boek schrijven. Maar zonder de lessen uit de handboeken plat te slaan. Want veranderen kan complex zijn…”
Zo start een van de interviews rond het nieuwe boek ‘Iedereen verandert’, die net verscheen in managementboek magazine. Klik hier om hem on line te lezen.
Crossing boundaries for productive interplay
Gertjan Schuiling, Hans Vermaak - International Journal of Action Research, 2017
This paper explores how action research takes place within and between four contexts: adding practical value, improving institutions, developing professions, and contributing to theory. We argue that action research is more than those activities conducted within these contexts: it is a process of handling the generative tensions in the boundary regions. Lees meer…
Hoe generalisme het werken met LVB-gezinnen verrijkt
Hans Vermaak, Renske Emmelkamp, Cees van der Wal - OKT Amsterdam, 2017
De tweede helft van 2016 deden we een nieuw onderzoek naar de leefwereld van de jeugdhulp in Amsterdam in samenwerking en opdracht van het collectief van Amsterdamse jeugdzorgbestuurders. Dit keer was de vraag hoe teams effectief omgaan met kinderen en ouders met licht verstandelijke beperking. Lees meer…
Hans Vermaak - Holland Management Review, 2002
Een korte introductie in de basics van veranderkunde. Het artikel vat het boek 'Leren Veranderen' samen.
Veranderen is een relevant vak voor managers, medewerkers en adviseurs. Het is ook lastige materie. Professionaliteit lijkt het best te borgen via continue reflectie én het benutten van gestapelde kennis. Hiertoe zijn in dit artikel een aantal vragen en corresponderende richtingaanwijzers uitgewerkt. Lees meer…
In: T. Hardjono, A. Oosterhoorn, K. de Vaal, J. Vos. Perspectieven op kwaliteit.nl - NNK, 2012
Hans Vermaak
Een pleidooi voor activistische kwaliteitszorg
Ik hou ervan als iets kwaliteit heeft. Of het nou zelfgekweekte tomaten betreft of de passie van mijn leraar Nederlands op de middelbare school. Onvergelijkbare zaken – maar in al deze gevallen ben ik geraakt en geeft kwaliteit het leven kleur. Ik heb dat het meest waar zaken complex worden en door vele mensen samen tot stand komt. Daar waar professionele gedrevenheid om extern iets te betekenen iets ervaarbaars voor direct betrokkenen schept. Het is de ‘kleine kwaliteit’ die bottom-up up ontstaat. Lees meer…
In: S. van de Veer, L. Peters. Move before you're ready - Van Duuren, 2016
Hans Vermaak
Everything you always wanted to know about culture change
Eindelijk dan: een kort verhaal over cultuurverandering. Daar schrijf ik normaal niet over. Ik geloof dat veel gesprekken over de gewenste cultuur eigenlijk Lees meer…
In: J. Boonstra e.a. Veranderen van maatschappelijke organisaties - Business Contact, 2017
Hans Vermaak, Jaap Boonstra
Context maken en impact hebben
Jaap Boonstra heeft met een stel mensen een nieuw boek geproduceerd over het organiseren en veranderen in een specifieke omgeving: die van scholen, ziekenhuizen, universiteiten, openbaar vervoer, musea en dergelijke. Hij combineert zijn eigen ervaring daarin met die van Lees meer…
Casestudy naar theorieontwikkeling
Hans Vermaak, Léon de Caluwé- M&O, 2015
Een reflectie op de historie van het kleurendenken: hoe kunnen we eigenlijk theorie vanuit de praktijk ontwikkelen?
Dit artikel beschrijft hoe de auteurs bijna twintig jaar geleden een metatheorie over verandering het licht deden zien – nu bekend als de kleurentheorie – en hoe die theorie zich in de loop van de tijd heeft ontwikkeld. De artikel biedt een terugblik, aan de hand van het vierfasemodel van theorieontwikkeling van Smith en Hitt. De auteurs proberen te doorgronden waardoor een creatief idee vele verschijningsvormen kreeg, een krachtige theorie werd en nu breed wordt gebruikt. Lees meer…
Veranderen (2)
Hans Vermaak - Management Executive, 2008
Vuistregels voor het opstellen van een veranderstrategie die werkt.
Er zijn allerlei veranderaanpakken. Die werken niet even goed in elke situatie. Er is daardoor winst te boeken met het kiezen van een aanpak die echt goed past. Toch kom het daar in de praktijk vaak niet van. Negen veel voorkomende valkuilen helpen verklaren waarom. Zoals het opstellen van ‘integrale veranderplannen’ waarin veel te veel wordt aangepakt en alle focus ontbreekt. Of zoals ‘ons produkt is uw probleem’ waarin de diagnose wordt overgeslagen. Het goede nieuws is dat de valkuilen te omzeilen zijn. Dit artikel biedt daar een helpende hand bij. Lees meer…
Veranderen (1)
Hans Vermaak - Management Executive, 2008
Het kleurendenken in kort bestek. Als houvast bij het kiezen van een veranderaanpak
Kiezen voor de juiste veranderstrategie vraagt nogal wat. Daarbij gaat het niet zozeer om allerlei kenmerken van de diverse strategieën, maar met name om de (werkings)principes die aan de verschillende strategieën ten grondslag liggen en om wat er nodig is om die principes in een organisatie werkbaar te maken. In dit artikel geef ik een overzicht van de veranderstrategieën die beschikbaar zijn, en ga ik nader in op hoe daaruit een keuze is te maken. Lees meer…
Hans Vermaak - Opleiding & Ontwikkeling, 2014
Mijn reflectie op een klassiek interview met Edgar Schein over hoe leren wel en niet werkt.
Edgar Schein gaf een provocerend interview ‘De angst om te leren’. Ik kreeg het verzoek er kritisch op te reflecteren. Die handschoen nam ik aan. Het interview stond oorspronkelijk in Harvard Business Review en in Nederland ook in het blad Opleiding & Ontwikkeling. De tekst is veelgelezen en zet je aan het denken. Nu – tien jaar later – publiceert O&O het nogmaals met enkele reflecties erbij. Lees meer…
Hans Vermaak - Jaarcongres Organiseren, Adviseren, Begeleiden 2014
Eerder een troostrijk besef dan een hoopvol recept
Eigen (verander)kracht is een populair thema op dit moment. Geen toeval dat het Jaarcongres juist dit als thema uitkoos. Ik mocht een van de keynotes verzorgen. Daar was ik wel blij mee want je kan mooie maar ook heel foute dingen met dit thema doen. Lees meer…
Maartje de Vries - Tijdschrift voor Begeleidingskunde, 2016
De redactielid van het tijdschrift reflecteert op eigen complexe verandercasuïstiek en gebruikt hierbij mijn boek over het omgaan met taaie vraagstukken. Ik vind het wel een mooi voorbeeld van zowel reflectief naar eigen handelen kijken als het begrijpen en benutten van literatuur. Ik weet uit ervaring dat dit boek niet zomaar snel samen te vatten is Lees meer…
Een werkboek voor de veranderkundige
Léon de Caluwé, Gertjan de Groot, Hanna Boersema-Vermeer, Hans Vermaak - Kluwer, 2013
Dé verzamelsite van methoden, oefeningen en beschouwingen om ons veranderkundig ambacht over te brengen en in de praktijk te brengen.
Sinds juni 2013 is de website in de lucht. De site is opgezet als aanvulling op het handboek ‘Leren Veranderen’ dat ik met Léon de Caluwé schreef en herschreef. Er was sinds jaar en dag veel vraag naar werkvormen, cases, columns, literatuur, onderzoek : kortom naar allerlei materiaal en methoden om de theorie nog beter in de praktijk te brengen. Of beter over te brengen aan studenten.
Vorig jaar boden Gertjan de Groot en Hanna Boersema-Vermeer aan om met ons twee als redacteuren op te treden van een site waarin we dit soort materiaal delen, maar vooral ook verzamelen. Lees meer…
In: D. W. Jamieson, Barnett & A Buono (eds.) Consultation for Organizational Change Revisited - Information Age Publishing, 2016
Hans Vermaak
Mastering an instrument for systemic and interactive change
A persistent stereotype of consultants is that of experts who have all the answers. However, the more complex problems are, the less consultants are able to provide ‘magical solutions’. Causal loop diagrams (CLDs) are a powerful tool to deal with issues characterized by content complexity and process complexity. Lees meer…
Hans Vermaak - PMB, Gemeente Amsterdam 2013
Een actuele uitleg van een veelgebruikt veranderconcept.
Op 23 mei 2013 gaf ik bij de Gemeente Amsterdam een introductie over het spectrum van veranderkundige benaderingen. In een klein uur schets ik de vijf belangrijkste veranderbenaderingen die je in de theorie en in de praktijk ziet – elk gelabeld met een kleur. Lees meer…
Textual Agency for Cross-Level Change
Danielle Zandee, Hans Vermaak & Irene Jonkers - Paper Organizational Discourse Conference, 2014
Current reforms in for instance health care or community development in troubled neighborhoods, are brave attempts at social innovations toward a more sustainable society. Such innovations ask for the questioning, discarding and renewal of ingrained practices and their re-assemblage into novel forms of collective, coordinated action. Societal, macro – level transitions play out in organizational change efforts that are especially challenging because they need to address “wicked problems” that are complex and ambiguous in terms of both content and process and therefore defy the application of simple, short – term solutions. Instead, they require a multidimensional approach and the involvement of many actors with different interests, viewpoints and affiliations. Lees meer…
Hans Vermaak - Windesheim Parade, 2015
Hoe kan je duurzaam organiseren dat werk deugt en deugd doet?
Ard-Pieter de Man & Hans Vermaak - Management & Consulting, 2015
Een impressie van de Annual Academy of Management Meeting 2015
De 75e meeting van de Academy of Management vond in Vancouver plaats afgelopen augustus – vijf dagen lang. Door er rond te lopen krijg je ook een idee waar het veld zich heen beweegt. Ard Pieter de Man en ik schreven een impressie voor de thuisblijvers Lees meer…
In: E. Blokland, M. Neyzen, S. Wagenaar. Communicatie van organisaties – Kluwer, 2012
Hans Vermaak
Over het belang van meervoudigheid, de valkuil van klantvriendelijkheid en de verschuivende rol van communicatieprofessionals.
Verandervraagstukken zijn divers. Gelukkig zijn er verschillende soorten veranderbenaderingen om daar recht aan te doen. Dat vraagt wel ‘matching’ en verstand van zaken om dat goed te doen, soms tegen de stroom in. Ook de daarmee communicatie-inspanningen verschillen: je communiceert heel anders bij een bestuurlijke fusie dan bij een cultuuromslag. De geloofwaardigheid staat of valt daarbij ook nog bij het niet ‘te mooi’ maken. Lukt het dilemma’s te delen, fair te zijn over schaduwkanten of zelfs mensen te verontrusten als dat nodig is? Lees meer…
Reflection on developing a theory as scholar-practitioners
Hans Vermaak, Léon de Caluwé- Journal of Management Inquiry, 2017
This article describes how, almost twenty years ago, we came up with a meta-theory of change, now referred to as the “color model,” and how that theory has developed over time. We look back, using Smith and Hitt’s four-stage model of theory development, to better understand how one creative idea took on many manifestations, became a robust theory and is now widely used. Lees meer…
Hans Vermaak - CKO Politieonderwijsraad 2015
Wat maakt samenwerking tussen praktijk en wetenschap waardevol en wat maakt het moeilijk?
Een inleiding over actieonderzoek, gericht op hoe verschillende arena’s hier nauw moeten samenwerken: de praktijk en de wetenschap, maar ook de opleidingswereld of de institutionele context. Dat kan erg de moeite zijn, maar kost ook moeite. In de inleiding verken ik hoe de arena’s contrasteren, maar vooral ook waarom samenwerken juist daardoor Lees meer…
Hans Vermaak - Best Paper Academy of Management, 2013
Find out why large scale change is rarely deep and why linear change paralyzes.
Complex issues require continuous change that is planned incrementally. This paper focuses on how such emergent change can be shaped through a process of small wins and explains how this may even use adversity to fuel the change. The research shows how planning is anything but an innocuous support activity for change efforts and describes how it can either frustrate or enable deep change. Lees meer…
A guide for Organizational Change Agents
Léon de Caluwé, Hans Vermaak - Sage, 2003
An overview of change management fundamentals
‘Learning to Change’ provides a comprehensive overview of organizational change theories and practices developed by both U.S. and European change theorists. The authors compare and contrast different approaches: five fundamentally different ways of thinking about change Lees meer…
In: K. Kuitenbrouwer, T. Goudswaard, A. Schamineé. SocialDesignForWickedProblems - HNI, 2014
Hans Vermaak
Samenwerking tussen de werelden van beeldende kunst, ontwerp en veranderkunde.
Gedurende een half jaar hebben social designers en organisaties met veel enthousiasme samengewerkt aan het ontwikkelen van nieuwe perspectieven voor taaie vraagstukken. Deze projecten waren onderdeel van het praktijkonderzoek SOCIALDESIGNFORWICKEDPROBLEMS (SDFWP). Lees meer…
Werkingsmechanismen van vernieuwing en weerbarstigheid
Hans Vermaak, Universiteit van Amsterdam 2009
De eerste editie van het boek kwam uit als proefschrift en publieksversie. Enkel in de eerste variant was er ook een samenvatting bijgevoegd. Dat verlangde de Universiteit van Amsterdam. Die samenvatting is vooral handig als je het boek ernaast hebt: het helpt dan hoofdlijnen te zien. Lees meer…
Capitalism in Question
Léon de Caluwé, Joost Kampen, Hans Vermaak - M&C 2013
Een impressie van de grootste wetenschapsconferentie ter wereld over management
De ‘Academy of Management’ bracht ook dit jaar weer vele duizenden wetenschappers en praktijkmensen tezamen. Het thema is elk jaar anders: dit jaar stond het in het teken van ‘Capitalism in Question’: het beschouwen van de problematische kanten van ons economisch stelsel. Vele bekende en nog veel meer onbekende namen uit alle windhoeken bogen zich over het thema, nog meer bogen zich over terugkerende managementonderwerpen variërend van organisatiecultuur tot logistiek. Ironische genoeg vond dat dit jaar juist plaats in Word Disney World in Florida. Wij doen er verslag van als terugkerende en als nieuwe deelnemers aan deze ontmoeting. Ter lering en inspiratie.
Interview door Isolde Kolkhuis Tanke – O&O, 2013
Een gesprek met Hans Vermaak en Joost Kampen over een situationele benadering van stagnatie in organisaties
Stagnatie kom je in verschillende verschijningsvormen tegen in organisaties: van het niet op orde krijgen van de basisvoorwaarden om ‘normaal’ te kunnen werken, tot het blijven tegenhouden van vernieuwingsimpulsen juist wanneer er zoveel orde is. Op wat voor manieren kan je hier doorheen breken? Lees meer…
Interview door Annet Weitering - Sioo Change, 2013
Een voor- en achteruitblik met Jaap Boonstra en Hans Vermaak
Een ochtend lang in gesprek over de historie en de toekomst van veranderkunde ter gelegenheid van 55 jaar Sioo. Over het democratiserende verschil tussen verandermanagement en veranderkunde, over het belang van de geleefde werkelijkheid boven de papieren spierballentaal en over favoriete schrijvers en onze ambivalente opstelling richting nieuwe modes. Maar ook over multi-actor en multi-factor opgaven en hoe je daar samenwerking rond organiseert Lees meer…
Hans Vermaak - Nedworc, Utrecht 2010
Het slechte nieuws en het goede nieuws over vernieuwen rond complexe vragen
Op 4 maart 2010 organiseerde Nedworc een middag over veranderkundig kijken naar ontwikkelingssamenwerking. Ik was een van degenen die een aftrap mocht geven van tien minuten. Het verzoek was wat te zeggen over het omgaan met complexe vraagstukken. Ik gaf een minicollege over wat ik net met een mijn promotie-onderzoek had ontdekt daarover in tien ‘goed nieuws/slecht nieuws’ boodschappen. Lees meer…
Stretching the Practice of this Dialogic Approach
Danielle Zandee and Hans Vermaak – Paper Organizational Discourse Conference, 2012
A common language for situated AI design based on a discussion of current contrasting practices and recurring criticism of prevailing AI designs. How can we get more out of this intervention approach?
Because of its apparent simplicity and luring strength-based stance, appreciative inquiry can be misunderstood as an attractive and easy to emulate technique. Such misunderstanding may cause slippage from thoughtful inquiry into a managerial tool to create motivational experiences at work rather than to engage with complex issues. Such slippage may ultimately turn the appreciative approach into another disappointing management fad. Fortunately, the prolific use of appreciative inquiry during the last decades provides us with rich experiential material for timely reflection, critique and renewal. Lees meer…
Complexe vraagstukken vragen om aanpakken met evenveel finesse
Hans Vermaak - Synaps, 2011
Een introductie in het hanteren van taaie vraagstukken
In elke organisatie spelen persistente vraagstukken. Vraagstukken die al zo lang bestaan dat bijna iedereen accepteert dat ze er zijn. Denk aan samenwerking tussen medisch specialisten in een ziekenhuis en aan het leren van docenten in onderwijsinstellingen. Ze gaan niet over bijzaken, ze gaan over hoofdzaken. En potentieel kan je er ook het meeste plezier aan beleven. De taaiheid zit in een historie van aanpakken die tekort schieten. Hoe kan dat anders? Lees meer…
In: T. de Jong, S. van der Veer.
We presteerden nog lang en gelukkig. Een sprookjesboek voor organisatieverbetering – Anderz, 2017
Hans Vermaak
Een reflectie op het sprookje Klein Duimpje van Charles Perrault uit 1697
Wat zegt ‘Klein Duimpje’ over organisatieverandering? Het gaat erover dat wie niet sterk is, slim moet zijn. Als jongste in het gezin wist ook ik dat. Maar bij Klein Duimpje is het meer dan een goede leerschool, het is een overlevingstactiek als hij aanloopt tegen personages groter, sterker en ouder dan hijzelf. En die tactiek is toepasbaar waar geweld een rol speelt in organisaties. En ook wanneer je complexe vraagstukken oppakt omdat wat daarin goed werkt, zelden is hoe het hoort. Het sprookje vertelt hoe we vernieuwing klein kunnen beginnen. Lees meer…
In: J. Boonstra, L. de Caluwé (eds.) Intervening and changing - Wiley, 2007
Hans Vermaak
Intervention choices and paradoxes in practical application.
Causal loop diagrams can help in tackling complex issues effectively. Until the nineteen-seventies the literature focussed on the technique of such diagrams. Since then it has become evident that participation of stakeholders in making and applying such diagrams is desired to affect change. Lees meer…
Understanding Wicked Problems at the Dutch Ministry of Foreign Affairs.
A. Stoppelenburg, H. Vermaak - Journal of Management Inquiry, 2009
Systemic research to uncover the unwritten rules of an organization
This case study presents reflections on a research intervention conducted at the Dutch Ministry of Foreign Affairs. The subject was the practice of administration. Its objective became to understand its “wicked problems” and to create action principles. It was an analytical research effort as well as a learning intervention. Lees meer…
Leren omgaan met keuzes en paradoxen in de procesvoering
Hans Vermaak – M&O, 2006
Hoe betrek je mensen in het maken van causale diagrammen?
Causale diagrammen kunnen helpen om effectief om te gaan met complexe vraagstukken. Er is tot de jaren zeventig vooral geschreven over de techniek van dat soort diagrammen. Inmiddels is helder dat participatie van betrokkenen bij het maken en toepassen van dit soort diagrammen nodig is om effectief te zijn en krijgt het interactief werken ermee ook aandacht. Lees meer…
Paper for a symposium on the future of Organizational Development
Hans Vermaak, Annual Academy of management Conference, 2006
Organization Development suffers from a lack of pragmatism about power
OD has an established tradition. There is a community of practice, academic research, handbooks in all sorts, development of new practices, lots of publications, proven methods. All seems fine. At the same time there is recurrent talk and publications expressing worry about the future of OD. Lees meer…
An overview
Léon de Caluwé, Hans Vermaak – OD journal, 2004
A brief introduction in the ‘colors of change’
The authors present five fundamentally different ways of thinking about change, each representing different beliefs systems and convictions about how change works, the kind of interventions that are effective, how to change people, etc. Lees meer…
Technische vuistregels voor het maken van een causaal diagram
Hans Vermaak – Handboek voor Organisatieinstrumenten, 2003
De techniek van causale diagrammen uiteengezet
Het artikel behandelt de ‘techniek’ van het maken een causal diagram. Het behandelt die techniek in het kader van het zoeken naar de ‘angel’ van een hardnekkig verandervraagstuk. Lees meer…
Overeenkomsten tussen veranderaars en therapeuten
Léon de Caluwé, Frans Que, Hans Vermaak - Management & Organisatie, 2001
Wat zijn de belangrijkste stromingen in veranderland en therapieland?
Ontmoetingen tussen organisatieadviseurs en psychotherapeuten vaak een feest van herkenning op. Beiden hebben hun vak gemaakt van het begeleiden van verandering. Dat roept de vraag op wat hun benaderingen met elkaar te maken hebben. Lees meer…
Deel van de Verandermanagementbox - MainPress/Academic Service, 2008
Hans Vermaak
Vuistregels en valkuilen bij het kiezen van een veranderaanpak aan de hand van het kleurendenken.
Bij de keuze voor een veranderstrategie gaat het in eerste instantie niet om uitgewerkte interventieplannen, maar om de redenering erachter welke insteek het meeste slaagkans heeft. Gelooft u in een politieke onderhandeling, in een verleidingsroute of moet er vooral geleerd worden? Er zijn veel soorten veranderstrategieën. U kunt dus kiezen en dat is maar goed ook, want niet elke strategie werkt altijd even goed. Lees meer…
Interview door Luc Verheijen – Develop, 2010
Een gesprek met twee verander-promovendi: Suzanne Verondonschot & Hans Vermaak
In juni 2009 promoveerde Hans Vermaak cum laude op een proefschrift over taaie vraagstukken. Suzanne Verdonschot verdedigde in september van datzelfde jaar haar proefschrift over lastige vraagstukken die aanleiding geven om te verbeteren en vernieuwen. Reden genoeg om hun perspectieven naast elkaar te zetten. Lees meer…
Five ways to deal with change
Léon de Caluwé, Hans Vermaak – Twynstra Gudde/Alcatel, 2008
Introduction into five different 'worlds' of change
Léon de Caluwé and Hans Vermaak present briefly five fundamentally different ways of thinking about change. Each of these represents a different belief system and conviction about how change works, the kind of interventions that are effective, how to change people, etc. They are labeled by color: yellow, blue, red, green, and white print thinking. Their color-model is based on their observations of current practices and existing theories about change. Lees meer…
Hans Vermaak, Management Consultant Magazine, 2004
Omgaan met risico’s van ongewenste intimiteit en onethische manipulatie
De legitimatie van coaching op het werk moet zijn dat organisaties er beter door gaan functioneren. Als dat niet zo is dan is het een privé aangelegenheid waar een baas niet voor hoeft te betalen. Maar kan het coachen van één individu op de werkplek wel zo’n sneeuwbaleffect veroorzaken? Lees meer…
Vijf werelden van veranderen
Léon de Caluwé, Hans Vermaak, Petra Haartsen - Twynstra Gudde, 2007
Korte verhalen over geeldruk, blauwdruk, rooddruk, groendruk en witdruk
Veranderopgaven komen in vele soorten en smaken. Gelukkig geldt dat ook voor veranderbenaderingen. Op basis van theorie en praktijk brachten we contrasterende veranderbenaderingen in kaart: dat is bekend geworden als het ‘kleurendenken’. De video zet kort de denkbeelden per kleur uiteen en legt uit hoe je ermee om kan gaan. Lees meer…
Interview door Ronald Buitenhuis - Management & Literatuur, 2009
Een gesprek gehouden vlak na de lancering van het boek
Taaie vraagstukken zijn complex en daarom laten we ze liever liggen. ‘Krachttaal schiet te kort. Je moet het doen met ontrafelen, experimenteren, langdradiger processen. Er is geen quick fix.’ Dat soort oneliners vlogen over de tafel in het interview met Ronald Buitenhuis. We spraken over de reden van taaiheid, oplossingen en deling van sturing. Lees meer…
Verandercommunicatie volgens Hans Vermaak.
Interview door Rocco Mooy – Interne Communicatie, 2009
Een opener cultuur is vaak een ontzettend slecht idee
Plezier beleven aan taaie vraagstukken. Daarop promoveerde hij tot doctor in de ‘veranderkunde’. Complexe vraagstukken die zo taai zijn dat mensen er graag met een bochtje omheenlopen: Vermaak zet er maar wat graag zijn tanden in. Zijn ervaring met dergelijke kwesties leidt tot een verfrissende kijk op communicatie bij veranderingen. Lees meer…
Een bijdrage leveren in gebrokenheid
Léon de Caluwé, Hans Vermaak – Management & Organisatie, 1997
Still confused but on a higher level
Binnen twee dagen was het geregeld: Max Rubinstein, Wessel Ganzevoort, Hans van Londen en Miel Otto waren enthousiast om onder leiding van Maarten van Gils te praten over vijftig jaar adviestraditie. Lees meer…
In: J. Boonstra, L. de Caluwé. Interveniëren en veranderen. Zoeken naar betekenis - Kluwer, 2006
Hans Vermaak
Leren omgaan met keuzes en paradoxen in de procesvoering.
Causale diagrammen kunnen helpen om effectief om te gaan met complexe vraagstukken. Er is tot de jaren zeventig vooral geschreven over de techniek van dat soort diagrammen. Inmiddels is helder dat participatie van betrokkenen bij het maken en toepassen van dit soort diagrammen nodig is om effectief te zijn en krijgt het interactief werken ermee ook aandacht. Lees meer…
Een reisgids voor het richten, inrichten en veranderen van gezondheidszorginstellingen
Hans Vermaak, Hans Westerveld – Twynstra Gudde, 2001
Leren omgaan met contrasterende filosofieën over de zorg en hun consequenties in dagelijkse praktijken.
Waar moet het heen met de gezondheidszorg? Er is geen gebrek aan externe druk op de sector, noch ontbreekt het aan vernieuwingsdrang. Als antwoord vliegen de toekomstvisies ons bovendien om de oren. Toch leidt dat alles niet zomaar tot doortastende vernieuwing. Het debat over de toekomst van de zorg stagneert. Dat ligt aan de geboden visies: ze zijn of eenzijdig of niet inspirerend.
Lees meer…
In: A. Buono (ed.) Creative Consulting: Innovative Perspectives on Management Consulting - Information Age Publishing, 2004
Léon de Caluwé, Frans Que, Hans Vermaak
What can change agents and therapists learn from each other?
In this chapter we explore the most prominent clusters of theories for changing organizations and changing people. Managers and management consultants make use of the first set of theories while psychotherapist use the latter. Our assumption was that there would be considerable overlap between these sets of theories. Lees meer…
